Ως υπέρταση ορίζεται αρτηριακή πίεση > 140/90 mmHg

Παρατηρήσεις

• Όταν η συστολική και η διαστολική αρτηριακή πίεση του ασθενούς εμπίπτουν σε διαφορετικές κατηγορίες, η υψηλότερη κατηγορία πρέπει να χρησιμοποιείται για τον ποσοτικό προσδιορισμό του συνολικού καρδιαγγειακού κινδύνου.
• Σε ασθενείς ηλικίας >65 ετών η χαμηλή διαστολική αρτηριακή πίεση (π.χ. 60-70 mmHg), πρέπει να θεωρηθεί ως πρόσθετος κίνδυνος.

Η επιβεβαίωση της διάγνωσης της υπέρτασης και η αποτελεσματικότητα της θεραπείας εκτιμάται με τη χρήση της 24ωρης καταγραφής της αρτηριακής πίεσης. Ο ασθενής παίρνει μαζί του ένα καταγραφικό μηχάνημα σε μέγεθος κινητού τηλέφωνου, το οποίο καταγράφει αυτόματα τις τιμές της αρτηριακής του πίεσης σε μια κανονική καθημερινή ημέρα. Με τον τρόπο αυτό αποφεύγεται η υπερδιάγνωση της υπέρτασης και η χρήση υπερβολικών φαρμάκων καθώς συχνά κατά τις μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης στο ιατρείο η μετρούμενη πίεση είναι αυξημένη λόγω του «φαινομένου της λευκής μπλούζας». Σε μερικούς ασθενείς μάλιστα υπάρχει και το αντίθετο φαινόμενο, δηλαδή η εμφάνιση φυσιολογικής πίεσης στο ιατρείο και παθολογικές τιμές στο σπίτι ή τη δουλειά, η οποία ονομάζεται «συγκεκαλυμμένη υπέρταση». Η 24ωρη καταγραφή λοιπόν της αρτηριακής πίεσης μας βοηθά στη σωστή διάγνωση του υπερτασικού αρρώστου, λόγω των πολλαπλών μετρήσεων. Επίσης, είναι δυνατή η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης κατά την κατάκλιση (νυχτερινή αρτηριακή πίεση) που είναι ίσως ο πιο σημαντικός δείκτης πρόβλεψης μελλοντικής καρδιαγγειακής νοσηρότητας και θνησιμότητας.

Οι κλινικές μεταβλητές που θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για τη διαστρωμάτωση του κινδύνου στηρίζονται σε κλασσικούς παράγοντες κινδύνου: δημογραφικά και ανθρωπομετρικά στοιχεία, οικογενειακό ιστορικό πρώιμης καρδιαγγειακής νόσου, αρτηριακή πίεση, κάπνισμα, γλυκόζη και τα λιπίδια. Σημεία που πρέπει να τονιστούν:

• Δισλιπιδαιμία ή άλλοι μεταβολικοί παράγοντες κινδύνου και υποκλινική βλάβη οργάνων στόχων είναι συχνές σε υπερτασικούς ασθενείς.
• Οι τέσσερις ομάδες καρδιαγγειακού κινδύνου είναι ο χαμηλός, μέτριος, υψηλός, και πολύ υψηλός επιπρόσθετος καρδιαγγειακός κίνδυνος. Συνολικός κίνδυνος είναι ο απόλυτος κίνδυνος της εμφάνισης ενός καρδιαγγειακού επεισοδίου μέσα σε 10 χρόνια.

Tι μπορεί να γίνει για αυτό;

Πολλοί ασθενείς λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή, αλλά η ρύθμιση της πίεσης τους δεν είναι ικανοποιητική. Αυτό οφείλεται συνήθως στο γεγονός ότι η αρτηριακή υπέρταση είναι πολυπαραγοντική νόσος με πολλαπλούς μηχανισμούς ανάπτυξης της. Η χρήση των καταλληλότερων φαρμάκων ανά ασθενή εξαρτάται από τον επικρατέστερο παθοφυσιολογικό μηχανισμό.

Η χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας με μη επεμβατική μέτρηση της σύσπασης των αγγείων, της καρδιακής παροχής και του κυκλοφορούντος όγκου υγρών με το σύστημα HOTMAN βοηθά στην εξατομίκευση της θεραπείας και έτσι στη χρήση του κατάλληλου φαρμάκου για τον ασθενή.

Η υπέρταση σχετίζεται με υποκλινικές βλάβες σε διάφορα όργανα μέχρι την τελική εμφάνιση κλινικών εκδηλώσεων καρδιαγγειακής νόσου.

Οι δείκτες νεφρικής βλάβης περιλαμβάνουν εκτιμήση του ρυθμού σπειραματικής διήθησης (GFR) και τη μικρολευκωματινουρία.

Η συγκεντρική υπερτροφία της αριστερής κοιλίας έχει χαρακτηριστεί ως η καρδιακή παράμετρος που αυξάνει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο.

Η αυξημένη ταχύτητα κύματος παλμού προστίθεται στον κατάλογο των παραγόντων που επηρεάζουν την πρόγνωση ως πρώιμος δείκτης αρτηριακής σκληρίας των μεγάλων αρτηριών (arterial stiffness), καθώς και πρώιμης αγγειακής γήρανσης.

Ο δείκτης ΑΒΙ (ankle/brachial BP ratio) αποτελεί ένα εύκολο τρόπο αδρής εκτίμησης της περιφερικής αρτηριακής νόσου.

Όποτε είναι δυνατόν γίνεται μέτρηση βλαβών οργάνων-στόχων σε διαφορετικά όργανα (π.χ. αγγεία, νεφροί, καρδιά, εγκέφαλος), επειδή η ταυτόχρονη βλάβη σε πολλά όργανα-στόχους σχετίζεται με χειρότερη πρόγνωση.